เทคโนโลยีชีวภาพกับประโยชน์ในชีวิตประจำวัน
(พืชตัดต่อยีนกับประโยชน์เหลือคณานับ)
ผลิตภัณฑ์ทางการเกษตรตัดต่อยีน
เป็นผลิตภัณฑ์ที่ได้จากการนำเอายีนที่มีประโยชน์เข้าสู่ต้นพืข การเกษตรสมัยใหม่ต้องการทั้งคุณภาพและปริมาณของผลผลิต
ดังนั้นการใช้เทคโนโลยีตัดต่อยีนจึงมีความสำคัญยิ่ง ผลผลิตชนิด แรกที่ได้รับการตัดต่อยีนคือ
มะเขือเทศ ผิวของมะเขือเทศมีสุกนั้นจะอ่อนตัวทำให้มะเขือเทศเน่าเสียง่าย
ซึ่งมีสาเหตุมาจาก เพกทิน (pectin) ซึ่งเป็นองค์ประกอบหนึ่งที่ช่วยให้ผิวมะเขือเทศมีความแข็งแรง
ถูกทำลายด้วยเอนไซม์ที่มีชื่อว่า “พอลิกาแล็กทูโรเนส (polygalacturonase)” ในปัจจุบันด้วย
“วิธีแอนติเซนส์” (antisense
method – การเติมสายดีเอ็นเออีกสายหนึ่งที่เข้าคู่กันได้กับสายอาร์เอ็นเอของยีนที่สนใจ
ทำให้อาร์เอ็นเอไม่สามารถเข้าสู่กระบวนการสังเคราะห์โปรตีนได้
จึงไม่มีการสร้างโปรตีนหรือเอนไซม์นั้นๆ เกิดขึ้น – ผู้แปล) ช่วยยับยั้งการสร้างเอนไซม์ชนิดนี้ในเซลล์
ผลลัพธ์คือ ได้มะเขือเทศที่แม้ว่าจะสุกแล้วแต่ผิวก็ไม่อ่อนตัว
ยังแลดูสวยงามและแข็งแรง
 |
| Pectin |
อีกตัวอย่างหนึ่ง คือ
การใช้สารกำจัดวัชพืชชนิดที่มีชื่อว่า “ไกลโฟเสต (Glyphosate)” ในการเกษตร มักถูกทำลายด้วยเอนไซม์บางชนิดจากแบคทีเรียในดิน
เมื่อนำยีนที่สร้างเอนไซม์ดังกล่าวมาปรับเปลี่ยนให้เหมาะสม แล้วย้ายเข้าสู่ต้นพืช
ต้นพืชก็จะทนต่อไกลโฟเสตได้ และเมื่อใช้ไกลโฟเสตในแปลงเพาะปลูก
พืชของเราที่มียีนที่สร้างเอนไซม์นี้อยู่จะทนต่อไกลโฟเสต
จึงมีแต่เฉพาะต้นหญ้าและวัชพืชเท่านั้นที่จะเหี่ยวตายไป
ทำให้สามารถกำจัดวัชพืชได้อย่างมีประสิทธิภาพ
พืชที่มีการตัดต่อยีนต่างๆ
ไม่ว่าจะเป็นถั่วเหลือง เรปซีด (rape-seed) และข้าวโพด
ก็ล้วนแต่บริโภคแล้วไม่ก่อให้เกิดปัญหาใดๆ ต่อร่างกายมนุษย์
ในอีกด้านหนึ่ง
ผลผลิตจากการตัดต่อยีนที่ใช้เป็นยารักษาโรคได้รับความสนใจมาก
คาดกันว่าทั่วโลกมีผู้ติดเชื้อไวรัสตับอักเสบชนิดบีมากกว่า 300 ล้านคน
จึงมีแนวคิดที่จะผลิตวัคซีนต้านโรคดังกล่าวในหัวแครอท เมื่อรับประทานหัว
แครอทแล้วก็จะสามารถป้องกันการติดเชื้อได้ นอกจากนี้ยังมีข้าวที่ได้รับยีนที่สร้างเฟอร์ริทิน
(ferritin)
เฟอร์ริทินเป็นโปรตีนที่ช่วยเก็บรักษาธาตุเหล็กในเซลล์
ด้วยวิธีนี้จะช่วยรักษาผู้ป่วยโรคโลหิตจางที่มีอาการจากการขาดธาตุเหล็กได้
หรือว่าจะเป็นมะเขือเทศที่มีไลโคปีนในปริมาณมากกว่าปกติ ซึ่งเป็นที่ทราบกันว่าไลโคปีนช่วยลดความเสี่ยงในการเกิดโรคมะเร็งได้
สิ่งเหล่านี้ล้วนเป็นผลผลิตทางการเกษตรที่มีการตัดต่อยีนเพื่อใช้เป็นยาสำหรับการป้องกันและบำบัดรักษาโรคต่างๆ
นอกจากนี้ยังมีประเด็นของการพัฒนาผลิตภัณฑ์เครื่องสำอาง
โดยใช้ความรู้ด้านยีนและดีเอ็นเอ เป็นที่ทราบกันดีว่า
เมื่อผิวหนังของเราได้รับรังสีอัลตราไวโอเล็ตจากแสงอาทิตย์
ผิวหนังจะมีการสร้างเมลานินมากขึ้น โดยสร้างจากกรดอะมิโนชนิด “ไทโรซีน”
ปฏิกิริยาเร่งด้วยเอนไซม์ “ไทโรซิเนส (tyrosinase)” ดังนั้นด้วยการใช้วิธีแอนติเซนส์ทำให้สามาถยับยั้งการทำงานของไทโรซิเนส
และลดการสังเคราะห์เมลานินให้น้อยลงได้ ผิวจึงคล้ำได้ยากขึ้น
เรียกได้ว่าเป็นเครื่องสำอางเพื่อความงามระดับสุดยอด
